Βασιλικός γύπας
King Vulture (Sarcoramphus papa)
Ο βασιλικός γύπας είναι ένα μεγάλο πουλί της κεντρικής και νότιας Αμερικής. Ζει στα τροπικά δάση, στις σαβάνες και στα λιβάδια στα 14 εκατομμύρια km2, ανάμεσα στο νότιο Μεξικό και τη βόρεια Αργεντινή. Ονομάζεται "βασιλικός γύπας" γιατί όταν εμφανίζεται αυτός τα υπόλοιπα πουλιά σταματούν να τρώνε και απομακρύνονται για να φάει ο "βασιλιάς". Ζει σε περιοχές που το υψόμετρο δεν ξεπερνά τα 1.500 μέτρα, αν κι έχει βρεθεί σε μεγαλύτερα υψόμετρα, όπως σε 2.500 μέτρα, ανατολικά των Άνδεων και σπάνια στα 3.300 μέτρα.
Το πουλί αυτό δεν αντέχει τις συνθήκες ψύχους και υποφέρει από κρυοπαγήματα. Υπήρξαν περιπτώσεις πουλιών που έχασαν δάχτυλα από κρυοπαγήματα και αυτό οδήγησε στην ευθανασία τους.
Είναι ο μεγαλύτερος από όλους τους γύπες, με λευκό κυρίως χρώμα. Τα φτερά του είναι επίσης λευκά με γκρίζα έως μαύρη λωρίδα στο τέλος τους.
Το εντυπωσιακό σημείο του είναι το κεφάλι του. Φαλακρό με έντονα χρώματα στο δέρμα του, όπως κίτρινο, πορτοκαλί, μπλε, μωβ και κόκκινο. Στο ράμφος του έχει ένα σαρκώδες, κίτρινο λειρί. Ο λαιμός του δεν έχει φτερά, όπως ακριβώς και το κεφάλι του.
Το συνολικό μήκος του κυμαίνεται από 67-81 εκατοστά και το άνοιγμα των φτερών από 1,2-2 μέτρα. Το βάρος του κυμαίνεται από 2,7-4,5 κιλά. Έχει εξαιρετική όραση και πολύ καλή όσφρηση.
Το εντυπωσιακό αυτό πουλί μπορεί να πετά για ώρες, χωρίς κόπο, χτυπώντας τα φτερά του ανά αραιά διαστήματα. Κατά την διάρκεια της πτήσης, κρατά τα φτερά του σε οριζόντια θέση με ανασηκωμένες λίγο τις άκρες. Από μακριά φαίνεται σαν να είναι ακέφαλο.
Όταν κάθεται στα δέντρα είναι δυσδιάκριτο, παρά το μεγάλο μέγεθός του και τα εντυπωσιακά χρώματά του, αφού φροντίζει να χαμηλώνει το κεφάλι του.
Δεν είναι αποδημητικό πτηνό και ζει μόνος του ή σε μικρές ομάδες. Η διάρκεια ζωής του στην άγρια φύση είναι άγνωστη. Σε συνθήκες αιχμαλωσίας μπορεί να ζήσει έως 30 χρόνια.
Η αναπαραγωγική του συμπεριφορά στην άγρια φύση είναι άγνωστη. Η γνώση έχει αποκτηθεί από την παρατήρηση των πουλιών αυτών σε αιχμαλωσία. Ζευγαρώνουν για μια ζωή και το θηλυκό γεννά ένα αυγό, το οποίο επωάζεται και από τους δύο γονείς.
Τρέφονται με πτώματα άλλων ζώων, αν κι έχουν υπάρξει αναφορές και για ζωντανά ζώα. Βασίζονται στην όσφρησή τους για να βρουν την τροφή τους. Το ράμφος τους είναι πολύ ισχυρό για να μπορούν να την τεμαχίζουν.
Η φύση έχει δημιουργήσει τα πάντα με σοφία και όλα εξυπηρετούν κάποιο σκοπό. Αυτό ισχύει και στην περίπτωση του βασιλικού γύπα. Το γυμνό από φτέρωμα κεφάλι του και ο γυμνός λαιμός του εμποδίσουν τα βακτήρια, που βρίσκονται στα πτώματα άλλων ζώων με τα οποία τρέφεται, να μεταφερθούν στο φτέρωμά του κι έτσι να μεταδοθούν ασθένειες.
Οι φυσικοί θηρευτές του είναι τα φίδια, τα οποία τρώνε τα αυγά και τα μικρά του και οι μεγαλόσωμες γάτες, όπως τα τζάγκουαρ. Δεν θεωρείται απειλούμενο είδος. Έχει παρατηρηθεί όμως σημαντική μείωση του πληθυσμού τους. Απειλή γι' αυτά τα εντυπωσιακά πουλιά αποτελεί η απώλεια των ενδιαιτημάτων τους. Πως να επιβιώσουν, όταν τα δάση που αποτελούν το σπίτι τους καταστρέφονται;;; Η λαθροθηρία είναι μια ακόμα απειλή....
Ο βασιλικός γύπας εμφανιζόταν συχνά στη μυθολογία των Μάγια. Πολλές φορές απεικονίζεται ως θεός με ανθρώπινο σώμα και κεφάλι πουλιού. Σύμφωνα με τους Μάγια, ήταν ο θεός που μετέφερε μηνύματα ανάμεσα στους ανθρώπους και τους θεούς. Επίσης αντιπροσώπευε την Cozcaquauhtli, την τρίτη ημέρα του μήνα στο ημερολόγιο των Μάγια, όπως φανερώνουν τα ιερογλυφικά τους. Το αίμα και τα φτερά του χρησιμοποιούνταν για τη θεραπεία ασθενειών !!!
Λόγω του μεγάλου μεγέθους του και των χρωμάτων του αποτελεί πόλο έλξης των επισκεπτών στους ζωολογικούς κήπους, σε όλο τον κόσμο.
Δείτε τον εντυπωσιακό βασιλικό γύπα στο βίντεο που ακολουθεί.
